Over de steile zeephelling naar Autonomie: wat is de crux?

Over de steile zeephelling naar Autonomie: wat is de crux?

Iedereen wil zich ontwikkelen. Iedereen wil effectief zijn en slagen. Of bestaan er cursussen getiteld ‘persoonlijke destructie & mislukkingen?’ Er zijn talloze manieren waarop het begrip groei, ontwikkeling of effectiviteit wordt ingevuld. Vaak gaat het over hoe je een boodschap overbrengt, hoe je je tijd zo effectief mogelijk benut, hoe je feedback geeft.  In de loop van je leven volg je zo een aantal mooie cursussen en trainingen die je tal van tips en trucs aanreiken waarmee je je leven veraangenaamt. Totdat er tegenslag komt in de vorm van een burn-out, ontslag, persoonlijke tegenvallers in je privé-sfeer, noem maar op. Dan wordt er een stevig beroep gedaan op je veerkracht, je innerlijke waarden, je autonomie. En zo komen we ineens bij een basisbegrip in persoonlijke groei, je fundering: autonomie. Wat is het?

Jij en de ander

Autonomie en eigenaarschap liggen heel dicht bij elkaar. Ze kunnen niet zonder elkaar. Het een impliceert het ander, vice versa. Je bent eigenaar van je eigen gedrag (inclusief de keuzes die je maakt en de gevolgen daarvan). Niks mis mee. Iedereen wil het. Als ik het aan een volle zaal mensen vraag, wie er eigenaarschap wil nemen, steekt  steevast ruim 95% van de aanwezigen zijn vinger omhoog. Daarna gaan we kijken wat het inhoudt. Poeh, dat is nog best ambitieus. Dan blijken er al snel bezwaren te komen of uitzonderingen. “Ik wil best eigenaar zijn, maar wat als de Directie dit of dat, blablabla, …” Iedereen weet dan voor zich ineens dat er grenzen zijn aan ‘eigen eigenaarschap’. De ander (of het leven zelf) zit ons zo vaak dwars!

Op dat moment blijkt persoonlijke effectiviteit ineens te maken te hebben met andermans medewerking. Hee maar…we hadden het net nog over autonomie. Ben je voor je autonomie dan afhankelijk van anderen? Dan heet het geen autonomie meer, maar afhankelijkheid. Dan moeten we persoonlijke effectiviteit en groei herdefiniëren…en natuurlijk die anderen naar cursus sturen zodat ze jou niet meer dwarszitten.

Meedogenloos eigenaarschap

Het punt is, dat we allemaal willen groeien en ontwikkelen en effectief zijn. Eigenaarschap is de basis hiervan. Zonder eigenaarschap over je eigen gedrag, emoties, gedachten ben je elders, ben je ergens anders, ben je niet jezelf; niet autonoom. Natuurlijk zoeken we allemaal ‘de schuld’ bij anderen of iets anders dan bij onszelf. Persoonlijke groei is gebaseerd op eigenaarschap, anders kun je niet leren en niet groeien en niet effectief zijn. JIJ bent degene die naar jezelf leert kijken en gedrag verandert, aanpast, afstemt. Ook bij tegenslag. Tegenslag is een behoorlijke verzwaring van je persoonlijke missie, wat die dan ook is. We willen liever geen tegenslag, ook al zeggen de boekjes dat er bijvoorbeeld ‘zonder wrijving geen glans is’. Mooie oneliners te over, maar als je midden in die wrijving zit, dan kunnen ze je gestolen worden. Dan wil je gewoon zorgeloos groeien! 

Oogsten en opnieuw het land bewerken: de crux heet…

Waar wil ik naar toe? Effectiviteit, autonomie, eigenaarschap. Het punt is, dat als je wilt leren, groeien, effectief wilt zijn, dat je dan vooral met jezelf aan de slag moet gaan. Juist bij tegenslag, want daar heb je iets te leren. In voorspoed ben je aan het oogsten, je hebt de wind in de zeilen, ligt op koers en geniet. Mooi voor je, je bouwt aan zelfvertrouwen en wordt gewaardeerd. Je doet iets goed. Nu de tegenslag. Het zit je niet mee, je wijkt af van je koers, je probeert maar het lukt niet, je verliest zelfvertrouwen en gaat twijfelen. In die situaties heb je altijd iets te leren, je hebt een eigen aandeel. Dat is de crux. Om dat te leren zien, dient je zelfreflectie op een hoger peil te worden gebracht. Het gaat kraken en schuren in je gedachten, je bent op zoek naar dat eigen aandeel in de tegenslag…misschien waren je ambities te hoog, werd je overmoedig, verloor je je team uit het oog, was je te nonchalant, het kan van alles zijn. Door je eigen aandeel te herkennen en erkennen, kun je weer autonoom worden. Omdat je het weer terugbrengt naar jezelf in plaats van naar anderen. Daarmee krijg je de stuurknuppel weer in handen. Waarom zou niet iedereen dat willen? We steken onze hand op en willen eigenaarschap, maar waarom niet invulling daaraan geven?

Geen eigenaarschap zonder pijn

Omdat dat pijn doet. Wij zijn er niet op gericht om de pijn te zoeken, laat staan toe te geven. Liever wijzen we zo lang mogelijk naar anderen, het verleden, omstandigheden etc. Maar daarmee begeef je je op een hellend vlak naar slachtofferschap, niet op de steile zeephelling naar eigenaarschap!

Eigenaarschap nemen is de sleutel tot groei. OOK op de momenten dat het pijn doet, is het de basis voor persoonlijke effectiviteit. Leer om pijn niet als belemmerend te ervaren, maar als een extra stimulans om te blijven zoeken naar je eigen aandeel. Daar zit namelijk je opening, je sleutel naar groei, ontwikkeling en effectiviteit.

Ik wens je veel wrijving, nog meer glans en groei toe!