Geluk…iedereen wil het, maar hoe dan?

/in

Geluk…iedereen wil het, maar hoe dan?

Geluk is de drijfveer van ons allemaal. En inmiddels een populair thema! Werkgeluk mag ineens ook, het gaat niet meer alleen om iets presteren maar ook om ons welbevinden daarbij. Geluk heeft niet meer die smaak van op een matje buiten in de natuur zitten, maar je talenten laten zien, het goed hebben met mensen om je heen, van betekenis zijn voor anderen. Maar…hoe kom je uit een situatie waarin je klem zit, naar een situatie waarin je je gelukkig voelt? 

De spagaat van onbehagen

Vaak willen we best iets anders, we kunnen ons volmaakte geluk goed definiëren maar weten niet hóe dan. We hebben al zoveel opgebouwd, om ons heen, spullen, mensen…moeten we dat zomaar opgeven? En dan kan het zomaar gebeuren dat we in een spagaat terecht komen tussen heden en toekomst. Wat doen we vervolgens? Nadenken, piekeren, erover praten, de droom afschrijven of zeggen dat het later wel komt. Een echte oplossing blijft uit. 

Wat maakt nou die spagaat van onbehagen zo pittig om eruit te komen?

Omgaan met ambivalentie en discrepantie

In een spagaat van onbehagen heb je aan beide zijden positieve én negatieve gevoelens…je hebt iets wat je wil én niet meer wil; en je wilt iets wat je graag wil maar wat je ook afschrikt. Er is dus zowel discrepantie (het gat tussen nu en je droom) als ambivalentie (ik wil het, ik wil het ook weer níet). 

Daar kom je echt niet uit zonder dat je dat gaat uitschrijven. Het is te lastig in je hoofd, je zult het moeten ordenen en uitschrijven. En dan zie je ineens een weegschaal voor je waarop beide kanten even zwaar zijn.

Persoonlijke groei als sleutel naar geluk

Als je een weegschaal hebt die aan beide kanten even zwaar weegt (wat je hebt links, wat je zou willen rechts…geen beweging), moet je beweging gaan creëren. Dat kun je moeilijk in je eentje. Je hebt wellicht een coach of iemand uit je eigen kring nodig die jou gaat bevragen. Daardoor verandert de weging die je geeft aan de situatie nu en je droom straks. En dan vooral aan je weging van wat je remt en je weging van wat je in be-weging brengt. Die weging onderzoeken en herwaarderen duidt op groei, want je vervangt wat je al denkt te weten door een slagje dieper te gaan.

De crux: Alles wat je afremt links, wat je aantrekt rechts! 

Als je uit je spagaat wilt komen, breng dan 1 verandering aan in de weegschaal: zet hetgeen je remt aan je eigen droom niet rechts maar links en wat je aanlokt aan je eigen situatie niet links maar rechts. Voila: je hebt nu de totale rem links staan (het is toch goed zo; veranderen kost moeite; nu heb ik een vast inkomen etc.) en je versnelling rechts (het is spannend; het geeft energie; het is mijn passie etc)!

Nu komt de kritische blik of ondervraging: ga je rem eens kritisch bekijken. Is dit echt wat je tegenhoudt? Hoe zwaarwegend is dit nou? Wat als dit er niet meer is? Etc.

Nu ga je de versnelling bekijken: hoe gaaf zou het zijn als dit lukt? Hoelang kijk je hier al naar uit? Wil je doodgaan zonder dit te hebben gedaan?  

Als het goed is ontstaat er al enige beweging zodra de rem lichter wordt en/of de versnelling iets sterker wordt. 

Geluk is een kwestie van ont-wikkelen en minder van ‘hebben’! 

Over de steile zeephelling naar Autonomie: wat is de crux?

/in

Over de steile zeephelling naar Autonomie: wat is de crux?

Iedereen wil zich ontwikkelen. Iedereen wil effectief zijn en slagen. Of bestaan er cursussen getiteld ‘persoonlijke destructie & mislukkingen?’ Er zijn talloze manieren waarop het begrip groei, ontwikkeling of effectiviteit wordt ingevuld. Vaak gaat het over hoe je een boodschap overbrengt, hoe je je tijd zo effectief mogelijk benut, hoe je feedback geeft.  In de loop van je leven volg je zo een aantal mooie cursussen en trainingen die je tal van tips en trucs aanreiken waarmee je je leven veraangenaamt. Totdat er tegenslag komt in de vorm van een burn-out, ontslag, persoonlijke tegenvallers in je privé-sfeer, noem maar op. Dan wordt er een stevig beroep gedaan op je veerkracht, je innerlijke waarden, je autonomie. En zo komen we ineens bij een basisbegrip in persoonlijke groei, je fundering: autonomie. Wat is het?

Jij en de ander

Autonomie en eigenaarschap liggen heel dicht bij elkaar. Ze kunnen niet zonder elkaar. Het een impliceert het ander, vice versa. Je bent eigenaar van je eigen gedrag (inclusief de keuzes die je maakt en de gevolgen daarvan). Niks mis mee. Iedereen wil het. Als ik het aan een volle zaal mensen vraag, wie er eigenaarschap wil nemen, steekt  steevast ruim 95% van de aanwezigen zijn vinger omhoog. Daarna gaan we kijken wat het inhoudt. Poeh, dat is nog best ambitieus. Dan blijken er al snel bezwaren te komen of uitzonderingen. “Ik wil best eigenaar zijn, maar wat als de Directie dit of dat, blablabla, …” Iedereen weet dan voor zich ineens dat er grenzen zijn aan ‘eigen eigenaarschap’. De ander (of het leven zelf) zit ons zo vaak dwars!

Op dat moment blijkt persoonlijke effectiviteit ineens te maken te hebben met andermans medewerking. Hee maar…we hadden het net nog over autonomie. Ben je voor je autonomie dan afhankelijk van anderen? Dan heet het geen autonomie meer, maar afhankelijkheid. Dan moeten we persoonlijke effectiviteit en groei herdefiniëren…en natuurlijk die anderen naar cursus sturen zodat ze jou niet meer dwarszitten.

Meedogenloos eigenaarschap

Het punt is, dat we allemaal willen groeien en ontwikkelen en effectief zijn. Eigenaarschap is de basis hiervan. Zonder eigenaarschap over je eigen gedrag, emoties, gedachten ben je elders, ben je ergens anders, ben je niet jezelf; niet autonoom. Natuurlijk zoeken we allemaal ‘de schuld’ bij anderen of iets anders dan bij onszelf. Persoonlijke groei is gebaseerd op eigenaarschap, anders kun je niet leren en niet groeien en niet effectief zijn. JIJ bent degene die naar jezelf leert kijken en gedrag verandert, aanpast, afstemt. Ook bij tegenslag. Tegenslag is een behoorlijke verzwaring van je persoonlijke missie, wat die dan ook is. We willen liever geen tegenslag, ook al zeggen de boekjes dat er bijvoorbeeld ‘zonder wrijving geen glans is’. Mooie oneliners te over, maar als je midden in die wrijving zit, dan kunnen ze je gestolen worden. Dan wil je gewoon zorgeloos groeien! 

Oogsten en opnieuw het land bewerken: de crux heet…

Waar wil ik naar toe? Effectiviteit, autonomie, eigenaarschap. Het punt is, dat als je wilt leren, groeien, effectief wilt zijn, dat je dan vooral met jezelf aan de slag moet gaan. Juist bij tegenslag, want daar heb je iets te leren. In voorspoed ben je aan het oogsten, je hebt de wind in de zeilen, ligt op koers en geniet. Mooi voor je, je bouwt aan zelfvertrouwen en wordt gewaardeerd. Je doet iets goed. Nu de tegenslag. Het zit je niet mee, je wijkt af van je koers, je probeert maar het lukt niet, je verliest zelfvertrouwen en gaat twijfelen. In die situaties heb je altijd iets te leren, je hebt een eigen aandeel. Dat is de crux. Om dat te leren zien, dient je zelfreflectie op een hoger peil te worden gebracht. Het gaat kraken en schuren in je gedachten, je bent op zoek naar dat eigen aandeel in de tegenslag…misschien waren je ambities te hoog, werd je overmoedig, verloor je je team uit het oog, was je te nonchalant, het kan van alles zijn. Door je eigen aandeel te herkennen en erkennen, kun je weer autonoom worden. Omdat je het weer terugbrengt naar jezelf in plaats van naar anderen. Daarmee krijg je de stuurknuppel weer in handen. Waarom zou niet iedereen dat willen? We steken onze hand op en willen eigenaarschap, maar waarom niet invulling daaraan geven?

Geen eigenaarschap zonder pijn

Omdat dat pijn doet. Wij zijn er niet op gericht om de pijn te zoeken, laat staan toe te geven. Liever wijzen we zo lang mogelijk naar anderen, het verleden, omstandigheden etc. Maar daarmee begeef je je op een hellend vlak naar slachtofferschap, niet op de steile zeephelling naar eigenaarschap!

Eigenaarschap nemen is de sleutel tot groei. OOK op de momenten dat het pijn doet, is het de basis voor persoonlijke effectiviteit. Leer om pijn niet als belemmerend te ervaren, maar als een extra stimulans om te blijven zoeken naar je eigen aandeel. Daar zit namelijk je opening, je sleutel naar groei, ontwikkeling en effectiviteit.

Ik wens je veel wrijving, nog meer glans en groei toe!

GelukTV – Aan de Cappuccino met Diggy Dex

/in

 

Rapper Diggy Dex is de 19e hoofdrolspeler in deze aflevering van GELUK TV waarin hij zich laat ontvallen dat het tijd is voor verandering…”is het dan al tijd” en “luidt de klok” deze keer voor hemzelf? Pep Degens in gesprek met Diggy Dex. Kijk mee!

Hoe laat jij als teamleider je team swingen m.b.v. de wetmatigheden van teamontwikkeling?

/in

Hoe laat jij als teamleider je team swingen m.b.v. de wetmatigheden van teamontwikkeling?

De Amerikaanse sociaal psycholoog Bruce Tuckman publiceerde al in 1965 zijn beroemd geworden model van teamontwikkeling. Volgens zijn onderzoek ontwikkelt zich elk team van de kind-fase via de puber- en volwassen fase tot partner voor andere teams in dezelfde organisatie. Zijn model is nog steeds populair en wordt ook door mij gretig als kapstok gebruikt in teamtrainingen. Helaas is er ook een terugweg: terug richting kind-fase. En dan?

Van individu naar groepsdynamiek

Om een team te begrijpen en te kunnen faciliteren in zijn ontwikkeling, is het nodig om de wetten van de groepsdynamica te begrijpen. Alleen dan kun je je team als een organisch geheel zien in plaats van als een optelsom van individuele kwaliteiten. Zorgen voor onderliggende veiligheid binnen het team is dan de cruciale factor om een team tot bloei te laten komen. Zonder een veilig gevoel zal geen enkel team gaan bewegen. Helaas beginnen we vaak toch nog te trekken aan de inhoud: mission statements, targets, budgetten…geen enkel team loopt hier in feite warm voor. Zeg nou zelf, sta jij ’s ochtends enthousiast op met de gedachte aan resultaten, of zou je je liever verheugen op een duik in het warme bad dat je team voor je vormt?

Als je de veiligheid wilt ontwikkelen, zorg dan voor transparantie. Je team is niet gek, noch dom. Mooie praatjes vullen geen gaatjes, dus wees open over het bestaansrecht van je team en die mooie missie, maar zorg ervoor dat iedereen zich thuis voelt. Zakelijk thuis. Stel rituelen in, vier elkaars verjaardag, maak tijd voor praatjes, verdiep je in de interesses van je mensen. Het is geen tijdverspilling, maar juist een investering in het welbevinden van je team!

Hoe herken je wat je te doen staat?

Een van de regels die ik als trainer heb onthouden voor het faciliteren van teamgroei, is: richt je op stagnatie. Kijk waar het op vasthangt. Waar zit de handrem? Dat is het voornaamste. Haal die handrem eraf en er komt vanzelf een volgende stap in beeld. Kijk dus waar de schrik in de benen van het team zit. Is het te afwachtend? Niet pro – actief genoeg? Te laks? Dan heb je meteen je agendapunt voor de volgende meeting. Stop met het agenderen van de inhoud als je voornaamste taak te zien. Bespreek liever de gedragskant! 

Ontwikkel je team…

Elk team ontwikkelt zich als een mens. Bij een nieuwe formatie, veel verloop, ontslag, ruzie, teveel stress ontstaat druk en valt een team terug in gedrag. Dat gaat moeiteloos. Het ontwikkelen van een team daarentegen kost veel moeite. Een team op kind-niveau zal braaf zijn werk doen, maar spettert niet. De prestaties kunnen vele malen beter. Zorg voor de veiligheid, geef veel bekrachtiging en stuur in de goeie richting. Daardoor komt je team in de puberteit: het overschreeuwt zichzelf, wordt slordig, ziet dat het allemaal best meevalt. En jij, de teamleider, mag de krabpaal zijn en de klappen opvangen. Om moedeloos van te worden! Doorsturen en bijsturen en af en toe even streng zijn helpt. Wees niet te dominant want dan vervalt je team weer in de kind-fase. Gaandeweg, door het leren van jullie gedrag en successen, wordt je team volwassen. Er ontstaat trots, we hebben iets geflikt samen. Helaas hoort hier ook een zekere geslotenheid naar de omgeving bij. Als je dat weet te vervangen door een hoog adaptief vermogen naar de omgeving toe, dan heb je een swingend team: partnerniveau! Trek de champagne maar open.

En let op de terugweg…

Een team is nooit klaar. Veranderingen zijn tegenwoordig onze enige constante.  Wees dus alert op de terugweg door te zien of er hakken in het zand gaan, de koffietijd oploopt, er gemopperd wordt, de verhalen over vroeger gaan ipv over ‘nu’. Frustratie op tijd zien en ombuigen is ineens je taak. Dat doe je niet door die inhoudelijke kant te agenderen, maar door weer aan gedrag en vooral veiligheid te werken. Vermijd donderpreken, dreigen en straf uitdelen. Wees begripvol en duidelijk, sta er als een rots. Als teamleider ben je nu eenmaal óók vaak een sociaal werker… je werkt met mensen en die gedragen zich puur menselijk!